ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΙ ΦΑΝΑΡΙ

Κατ΄ αρχήν το κριτήριό των σκέψεών μου δεν είναι θρησκευτικό, αλλά, προεχόντως, εθνικό και πολιτικό.

Αναφέρομαι στη κατωτέρω ανάλυσή μου στο ον και όχι στο δέον. Στο τι συμβαίνει δηλ και όχι στο τι πρέπει να συμβαίνει.

Θα προσπαθήσω με όσον το δυνατόν λιγότερες λέξεις να ανπτύξω την θέση μου. Δεν είναι εύκολο.

Κάθε ωργανωμένος θεσμός ασκεί εξουσία στα μέλη του. (Από την ποδοσφαιρική ομάδα στους αθλητές της και στους οπαδούς της, μέχρις την θρησκεία στους πιστούς της ή τα πολιτικά κόμματα στα μέλη τους κλπ κλπ). Κάθε επομένως ωργανωμένη θρησκεία ασκεί εξουσία. Από την αρχαία Αιγυπτιακή μέχρις την Ασυριακή Θρησκεία. Από το Δωδεκάθεο μέχρις την Εβραϊκή θρησκεία. Από τον Χριστιανισμό μέχρις το Ισλάμ. Από το Ισλάμ μέχρι τον Λενισμό-Μαρξισμό, την τελευταία θρησκεία-πολιτικό κόμμα που ενεφανίσθη. Η εξουσία αυτή ασκείται είτε στα πλαίσια της εξουσίας του συγκεκριμένου Κράτους και αποτελεί εξάρτημα και όργανο πολιτικής του Κράτους αυτού είτε αυτοτελώς και -σε αντίθεση μερικές φορές- με την πολιτική εξουσία. Ενίοτε η θρησκεία επιβάλλει την εξουσία της στην πολιτική εξουσία και τότε ομιλούμε περί θεοκρατικής κοινωνίας. Συνήθως όμως οι ωργανωμένες θρησκείες εξυπηρετούν τα κρατικά συμφέροντα της χώρας στη οποία δρουν. Το είδαμε κατ΄εξοχήν στην Ε.Σ.Σ.Δ. όπου το κόμμα-θρησκεία υπέστήριζε τα κρατικά συμφέροντα της Ε.Σ.Σ.Δ. χωρίς να λαμβάνει υπ΄ όψιν του τις ιδεολογικές τους συνιστώσες. (Ενίσχυση της φασιστικής Ιταλίας και εφοδιασμός της με πετρέλαιο και στρατηγικά μεταλλεύματα μετά την εισβολή της στην Αιθιοπία -παρά την απαγόρευση της Κοινωνίας των Εθνών-, εξαγωγή στην Χιτλερική Γερμανία πολυτίμων στην πολεμική της προσπάθεια (και μετά την έναρξη ακόμη του Β! Παγκοσμίου Πολέμου) αγαθών (πετρελαίου, μεταλλευμάτων και κραμάτων κλπ), εισβολή και διανομή της Πολωνίας από κοινού με την Χιτλερική Γερμανία, εισβολή στην Φιλανδία κλπ).

Ειδικώτερα για την Εκκλησία της Ελλάδος αναφέρομαι και χάριν ευκολίας παραπέμπω σε παλαιότερη ανάρτησή μου (11.10.2007) με τον τίτλο ΣΤΗΝ ΑΝΑΜΠΟΥΜΠΟΥΛΑ Ο ΛΥΚΟΣ ΧΑΙΡΕΤΑΙ.....

Με άλλα λόγια βλέπω την Εκκλησία της Ελλάδος (όσον και αν δεν αρέσει αυτό στους θρησκευόμενους) ως εξάρτημα της Ελληνικής Πολιτείας και ως εργαλείο ασκήσεως της Ελληνικής πολιτικής (εσωτρικής και εξωτερικής). Ότι συμβαίνει δηλ. λίγο ή πολύ σε όλες τις επίσημες θρησκείες του κόσμου (Χριστιανισμός, Ισλάμ κλπ) και στις ορθόδοξες Εκκλησίες κατ΄ εξοχήν!!. (Στην Καθολική Εκκλησία μόνον είναι κάπως μετριασμένα τα πράγματα. Στους καθολικούς η Εκκλησία ενισχύει την τοπική εξουσία, αλλά περισσότερο –όταν μπορεί- το Βατικανό). Τα του Καίσαρος τω Καίσαρι ισχύει απολύτως..

Ειδικώτερα η Ορθόδοξη Εκκλησία οργανώθηκε από ένα ισχυρό πολιτικό τον Αυτοκράτωρα Κωνσταντίνο τον επιλεγόμενο Μεγάλο, ο οποίος, μη καν βαφτισμένος Χριστιανός, για λόγους πολιτικούς ενίσχυσε τον Χριστιανισμό, κατεδίωξε απηνώς τους ειδωλολάτρες –και τους Έλληνες- και διοίκησε ο ίδιος την Εκκλησία. (Παρίστατο ο ίδιος στις Συνόδους τις οποίες ο ίδιος συγκαλούσε και στις οποίες αυτός έδινε λύσεις στα αμφιλεγόμενα ζητήματα της πίστεως -έλυνε τα θρησκευτικά ζητήματα κατά το συμφέρον της πολιτικής εξουσίας-, διώριζε και απέλυε Πατριάρχες κλπ κλπ).

Το Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως από της ιδρύσεώς του αυτή την αποστολή είχε. Η Εκκλησία της Ρώμης, ευρισκομένη μακριά από την αυτοκρατωρική εξουσία, επέτυχε να διατηρήσει κάποια αυτονομία και να ασκεί (εν πολλοίς) την εξουσία της για δικό της λογαριασμό και όχι ως εξάρτημα της πολιτικής εξουσίας. Και αυτό όμως όχι πάντοτε. Το Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως, μετά την άλωση, συνέχισε τον ίδιο ρόλο για λ/σμό του Σουλτάνου όμως πλέον και όχι του Αυτοκράτωρα!

Με την παρακμή της Οθωμανικής Ασυτοκρατωρίας (ίσως και ενωρίτερα) το αξίωμα του Πατριάρχη συχνά πήγαινε σε αυτόν που έδινε το μεγαλίτερο μπαξίσι στην Σουλτανική αυλή ή τον ίδιο τον Σουλτάνο.. όχι στον καλίτερο Χριστιανό.. Δεν έχουμε βεβαίως την αξίωση το Άγιο Πνεύμα να επιφοιτά στον Σουλτάνο!! Πολλές φορές όταν ο Σουλτάνος ή η ηγετική ομάδα είχε ανάγκη από χρήματα απέλυε τον Πατριάρχη και διώριζε νέο και εισέπραττε έτσι και νέο μπαξίσι!! Πολλοί Πατριάρχες διωρίστηκαν οι ίδιοι περισσότερες από μία φορά.. Ο διοριζόμενος Πατριάρχης για να μπορέσει να μαζέψει τα χρήματα που είχε δώσει στον Σουλτάνο αναγκαζόταν με την σειρά του να φορολογεί τις εκκλησίες, τα μοναστήρια, τις ενορίες, τους πιστούς κλπ … Η αλλαγή Πατριάρχη σήμαινε τότε οικονομική ζημιά στους Ορθόδοξους!!

Για τον συνεχή πόλεμο από το 1830 του Φαναρίου να μην χάσει το επάνω χέρι στην Ελλάδα παραπέμπω σε κείμενο του, πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Χρ. Σαρτζετάκη στην ιστοσελίδα του. Κείμενο (με κριτήριο νομικό και πολιτικό) σημαντικό και ιδιαιτέρως αξιοπρόσεκτο το οποίο με πολλές πηγές και με σχετική βιβλιογραφία αναφέρεται στις σχέσεις Φαναρίου και Ελλάδος μετά την Ελληνική Επανάσταση και την ανεξαρτησία της χώρας. Με ντοκουμέντα που παρατίθενται στο κείμενο αυτό προκύπτει για να μην πω η λυσσώδης (αν και περί αυτού πρόκειται) η αντίδραση (εν πάση περιπτώσει) του Φαναρίου στο αυτοκέφαλο της Ελληνικής Εκκλησίας.

Και γι’ όσους δεν έχουν τον χρόνο να μελετήσουν το συγκροτημένο και σημαντικώτατο αυτό κείμενο περιορίζομαι να αντιγράψω το εξής απόσπασμα του. «..Καὶ τό φρικτότερον καὶ μετὰ τὴν λῆξιν τοῦ ἀπελευθερωτικοῦ ἀγῶνος καὶ τὴν δημιουργίαν τοῦ νεοελληνικοῦ κράτους ἡ πρὸς τὸν Τοῦρκον δυνάστην δουλικότης τοῦ Πατριαρχείου ἔφθασε μέχρι τοῦ ἀπιστεύτου σημείου, ὁ τότε Πατριάρχης Ἀγαθάγγελος Α΄ μὲ ἐγκύκλιόν του τοῦ Φεβρουαρίου τοῦ 1828 νὰ καλέσῃ τοὺς κατοίκους τῆς Πελοποννήσου καὶ τῶν ἀπελευθερωθεισῶν νήσων τοῦ Αἰγαίου Πελάγους, νὰ μετανοήσουν, νὰ δηλώσουν ὑποταγὴν εἰς τὸν Σουλτᾶνον καὶ νὰ ἐπανέλθουν ὑπὸ τὸν Ὀθωμανικὸν ζυγόν ! Πατριαρχικὴ δὲ ἀντιπροσωπεία, εἰδικῶς ἐλθοῦσα, ἐπέδωσε τὸ αἴτημα αὐτὸ ἰδιοχείρως καὶ εἰς τὸν ἀείμνηστον Κυβερνήτην τῆς Ἑλλάδος Ἰωάννην Καποδίστριαν, ὁ ὁποῖος φυσικὰ καὶ εὐθέως ἀπέρριψε τὴν ἐξωφρενικὴν καὶ ἀντεθνικὴν αὐτὴν Πατριαρχικὴν νουθεσίαν καὶ ἔκκλησιν πρὸς ἐθελοδουλείαν». Κάτι που δεν γράφει ο ιδιαιτέρως θρήσκος Χρ. Σρτζετάκης είναι ότι μερικοί καπεταναίοι ήθελαν τότε να «κόψουν» την Πατριαρχική Αντιπροσωπεία. Ήταν βλέπετε νωπές ακόμη οι μνήμες από το κυνήγι και την εξόντωση της κλεφτουριάς της Πελοποννήσου από τους Τουρκαλβανούς με την προτροπή, το πείσμα και την επιμονή του Πατριάρχου Καλλίνικου το 1806-1807. Επεκράτησαν όμως μετριοπαθέστερες απόψεις. Και έτσι απλώς οδήγησαν βιαίως («με τις κλωτσιές») τους Τουρκολάτρες κατατρομαγμένους κληρικούς του Πατριαρχείου στο «Τούρκικο» και τους έδιωξαν από το απελευθερωμένο μέρος της Χώρας..

Βλ. προσφάτως δημοσιευθείσα στο Βήμα της 15.2.2008 επιστολή του Ι.Θ. Γεωργούση με τίτλο «Προβλέπω ζοφερό το μέλλον» επ’ ευκαιρεία της εκλογής του νέου Αρχιεπισκόπου»’ Βλ. ΕΔΩ

Ομιλία (με κριτήριο θεολογικό) του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδύλου στην Ιερά Σύνοδο για το αυτοκέφαλο της Ελληνικής Εκκλησίας και την αξίωση του Φαναρίου να διορίζει ουσιαστικώς τους Μητροπολίτες των λεγομένων Νέων Χωρών βλ. ΕΔΩ

Επίσης εισήγηση από πλευράς νομοκανονικής (με κριτήριο θεολογικό) εμβριθεστάτη (όσον και ήπια) που καταλήγει στο εντελώς αβάσιμο της αξιώσεως αυτής του Φαναρίου στην Ιερά Σύνοδο του Καισαριανής Δανιήλ βλ. ΕΔΩ

Ακόμη και ο Χρυσόστομος Μεσσηνίας υποστηρικτής του νυν Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου (που κατήγγειλε μάλιστα δημοσίως την απόπειρα εκβιάσεώς του προ της ψηφορίας) σε εισήγησή του στην Ιερά Σύνοδο παραδέχεται (με κριτήριο θεολογικό) το αβάσιμο της ίδιας αξιώσεως του Φαναρίου και υποστηρίζει ότι ουδεμία διοικητική εξάρτηση υπάρχει (αλλά μόνον πνευματική σχέση) της Εκκλησίας της Ελλάδος από το Φανάρι. Βλ. ΕΔΩ

Θεωρώ πάντως χρήσιμο να συστήσω στους ενδιαφερομένους να «κατεβάσουν» τα κείμενα αυτά του Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου και των δύο Μητροπλιτών στον Υπολογιστή τους. Δεν γνωρίζω πόσο θα παραμένουν ακόμη ανηρτημένα στην ιστοσελίδα της Εκκλησίας της Ελλάδος ..

3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2008 UPDATE

ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΣΧΕΣΕΩΝ ΦΑΝΑΡΙΟΥ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΒΡΗΚΑ ΣΗΜΕΡΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΥΠΕΡ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΑΠΟΨΕΩΝ. ΚΑΤΑΧΩΡΩ ΤΟΥΣ ΣΧΕΤΙΚΟΥΣ ΔΕΣΜΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟΥΣ. ΟΛΑ ΕΧΟΥΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΕΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΑΝΤΙΒΑΡΟ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΘΡΗΣΚΕΙΑ.

http://www.antibaro.gr/index.php

http://www.antibaro.gr/religion/analush_neesxwres.php

http://www.antibaro.gr/religion/alexandrou_kindunos.php

http://www.antibaro.gr/religion/mpourdalas_fanari.php

http://www.antibaro.gr/religion/alexandrou_adikia.php

http://www.antibaro.gr/religion/matsos_nees_xwres.php

http://www.antibaro.gr/religion/alexandrou_autokratories.php

http://www.antibaro.gr/religion/xaralampidhs_fanari.php

http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_292104_26/10/2003_81913

http://www.antibaro.gr/religion/alexandrou_neesxwres.php

http://www.aegean.gr/agios-therapontas/magazine/special/Nees_Chores/contents.html

http://www.antibaro.gr/religion.php